Yakıt Sistemi

-  Benzinli Motorlarda Yakıt Sistemi

Yakıt sistemi, motor için gerekli benzin hava karışımını silindirlere gönderir.

Yakıt Sisteminin Parçaları

1.       Yakıt Deposu: Motor için gereken yakıta depoluk eder. İçerisinde şamandıra sistemi bulunur. Katalitik konvantör bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılır.

2.       Yakıt Boru ve Hortumları: Yakıtın depodan karbüratöre iletilmesini sağlarlar.

3.       Yakıt Pompası (Yakıt Otomatiği): Yakıtı depodan emerek belli bir basınç altında karbüratöre pompalayarak gönderen elemandır. Hareketini kam milinden alır. Yakıt pompası depo ile karbüratör arasındadır.

4.       Yakıt Filtresi: Karbüratöre giden yakıtı temizler. Periyodik aralıklarla yenisiyle değiştirilir.

5.       Hava Filtresi: Karbüratöre girecek havanın içerisindeki toz ve pislikleri temizler. Tıkandığında basınçlı hava ile temizlenir. Temizlenmezse yakıt sarfiyatı artar. Periyodik aralıklarla yenisiyle değiştirilir.

6.       Karbüratör: Yanma için gerekli olan 1/15 oranındaki benzin - hava karışımını hazırlar. Emme manifoldunun üzerinde bulunur. Karbüratörde aşağıdaki devreler bulunur:

o   Rölanti devresi: Ayağın gaz pedalından çekildiği andaki motorun çalıştığı en düşük devire denir. Rölanti ayarı vardır. Karbüratörden tornavida ile yapılır. Düşükse ayak gaz pedalından çekilince motor stop eder. Rölanti devri yüksek ise motor fazla yakıt sarf eder

o   Jikle devresi: Soğuk havalarda motorun kolay çalışması için zengin karışımı ayarlayan devredir. Jikle soğuk havalarda ve ilk çalışma esnasında motorun daha kolay çalışması için zengin karışım hazırlayan devredir. Mekanik ve otomatik olmak üzere ikiye ayrılır. Burada dikkat edilecek husus mekanik jiklenin çekili unutulmamasıdır.Jikle çekili unutulursa zengin karışım olur,yakıt sarfiyatı artar,motor boğulur ve egzozdan siyah duman çıkar. Jikle kelebeği karbüratörün hava giriş deliği önünde bulunur.

o   Kapış devresi: Gaz pedalına aniden basıldığında motorun hızlanarak çalıştığı devredir.

7.       Emme Manifoldu: Karbüratörde hazırlanan hava - yakıt karışımını emme supaplarına iletir.

8.       Egzoz Manifoldu: Egzoz supaplarından çıkan yanmış gazları egzoz borusuna iletir.

o   Araç 90 km/s den daha fazla hızlı kullanmamalıdır.

o   Hava Filtresi kirli veya tıkalı olmamalıdır.

o   Jikle çekili olarak unutulmamalıdır.

o   Karbüratör ayarları bozuk olmamalıdır. Fazla Yakıt Yakan aracın (zengin karışımla çalışan) aracın egzozundan siyah duman çıkar.

 

Yakıt sisteminde Motorun Yaza - Kışa Hazırlanması:

o   Hava filtresi ve otomatik jiklenin, yazın yazlık konuma, kışın kışlık konuma getirilmesi gerekir.

o   Motor boğulursa gaz pedalına tam basıldıktan sonra marş yapılarak motor çalıştırılmalıdır.

o   Motor ilk çalıştırılırken bir miktar gaz verildikten sonra debriyaj pedalına basarak marş yapılır.

o   Ayağınızı gazdan çekince stop ediyorsa karbüratöre bakılır.

 

 

Benzinli Araçlarda Enjeksiyon Sistemi

Bu sistemde karbüratör bulunmaz. Dizel motorlarda olduğu gibi enjeksiyon pompası ve enjektörler bulunur. Enjeksiyon sistemli araçlarda enjeksiyon uyarı lambası söndükten sonra marş yapılmalıdır. Oksijen sondası enjeksiyonlu araçlarda yakıt sisteminin bir parçasıdır.

 

Bilgilendirme; 

·         Yakıt sisteminde rölanti ayarı yapılır.

·         Rölanti ayarı yüksek olan araç fazla yakıt yakar.

·         Doğru bir rölanti ayarı için motor normal çalışma sıcaklığında olmalıdır.

·         Araçlarda yakıt tasarrufu sağlamak için:

1)   Hava filtresi temizlenir.

2)   Eskimiş bujiler değiştirilir.

3)   Aracın hızına uygun viteste gidilir.

4)   Ani duruş ve kalkışlardan kaçınılır.

5)   Lastiklerin havasının normal ayarda olmasına dikkat edilir.

6)   Tavsiye edilmeyen araç lastikleri kullanılmamalıdır.

-  Dizel Motorların Yakıt Sistemi

 

Sıkıştırılan kızgın hava üzerine enjektörlerden Yakıt püskürtülmesiyle çalışan motorlara Dizel Motorlar denir. Yakıtı motorindir.

          

 

Dizel Motorların Parçaları

1.       Yakıt Deposu: Yakıta depoluk eder. Deponun, altında su boşaltma musluğu vardır. İçerisinde şamandıra sistemi bulunur.

2.       Besleme (yakıt) Pompası: Depodan aldığı motorini, filtrelerden geçirerek enjeksiyon pompasına gönderir.

3.       Yakıt Filtresi: Enjeksiyon pompasına giden mazotu temizler.

4.       Yakıt Enjeksiyon (Mazot) Pompası: Gelen yakıtı yüksek basınçla enjektörlere gönderir.

5.       Boru ve Rekorlar: Depodan enjeksiyon pompasına ve enjektörlere yakıtı taşıyan borulardır. 

6.       Enjektörler: Mazot pompasından gelen yüksek basınçlı motorini; sıkıştırma zamanının sonunda, yanma odasındaki sıkıştırılmış ve sıcak havanın üzerine püskürtürler.

7.       Hava Filtresi: Dışarıdan motor içerisine giren havayı temizler.

8.       Isıtma (Kızdırma) Bujileri: Dizel motorlarının soğuk havalarda daha kolay çalışmasını sağlarlar.

Dizel Motorlarda Yakıt Sisteminin Çalışması

o   Çalışma prensipleri aynı benzinli motorlardaki gibidir.

o   Emme - sıkıştırma ateşleme (iş) ve egzoz zamanıdır.

o   Ancak dizel motorlarında bujilerin yerine enjektörler vardır. Enjektörler sıkışma zamanının sonunda püskürtme şekilde yanma odalarına motorini püskürtüp ve yanmasını sağlarlar.

 Dizel Motorlarda Bakımı Ve Basit Arızaları

§  Depoda yakıtın bitmesi,

§  Borulardaki çatlak veya kaçaklar,

§  Filtre değişimleri ve temizlenmesinde gerekli özenin gösterilmemesi.

o   Isıtma bujileri ile dizel motorlarda silindir içindeki hava ısıtılmak suretiyle, soğuk havalarda ve ilk çalışmalarda motorun daha rahat çalışması sağlanır.

o   Yakıt Deposundan Suyun Alınması: Mazot deposunun altında veya yakıt filtresinin altındaki su alma muslukları, zaman zaman açılarak biriken su tahliye edilir.

Bilgilendirme;