...

Metro Sürücü Kursu

Büyük Önder Atatürk’ün Annesi Zübeyde Hanım’ın 96. Ölüm Yıldönümü

14.01.2019 21:00

Zübeyde Hanım 1857 yılında Selanik’te doğdu. Aslen Karamanlıdır. 14 Ocak 1923’de İzmir’de vefat etmiştir. Ali Rıza Efendi’nin eşi, Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ve Makbule Atadan’ın annesidir.


Ailesinin Kökeni

Osmanlı devrinde, II. Mehmed zamanında Karaman’dan Rumeli'ye göçen ve Selanik yakınlarındaki Langaza'da toprak işleri ile uğraşan bir Türkmen ailesi olan Hacı Sofu ailesindendir. Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu da, Karaman’dan gelerek Selanik ile Manastır’ın arasında bulunan Vodina Sancağı’na bağlı “Sarıgöl” de denilen “Kayalar” Nahiyesine yerleştiler. Aile, sonradan Selanik yakınlarında bugün de kaplıcaları ile meşhur olan Langaza’ya yerleşmiştir. Dedesi Feyzullah Efendi’nin taşıdığı “Sofu-zade” (Sofular) lâkabı, yerleştikleri Sarıgöl bölgesindeki yer adları ve ailedeki hatıraların gösterdiği üzere, Mustafa Kemal Atatürk’ün anne soyu Karaman’dan Rumeli’ye gelen ve bundan dolayı da “Konyarlar” olarak Rumeli’de anılan Yörük Türkmenlerdendir. Zübeyde, 1857’de Lankaza’da dünyaya gelmiştir. Babası Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, annesi Molla Hanım olarak anılan Ayşe Hanım'dır. Döneminde kadınların okula gitmesi yaygın olmadığı için, okuryazar oluşu nedeniyle kendisi de Zübeyde Molla olarak anılırdı.


Hacı Sofu gibi dinine bağlı bir aileden geldiği için kendisi de öyleydi. Türk tarih kitaplarında sıkça geçen, eğitim sisteminin karışık olduğu bir dönemde, Mustafa Kemal’in ne tür bir okula gideceği konusundaki tartışmalarda Zübeyde’nin, dini eğitim veren Mahalle Mektebi’ne gitmesinde ısrarcı oluşu bu yüzdendir.


Selanik’te Gümrük Muhafaza Teşkilatında memur Ali Rıza ile 1871 yılında henüz 14 yaşında iken evlendi. Ali Rıza, sarışın ve mavi gözlü bir kadınla evlenmeyi düşlerken, kendisinden 20 yaş küçük olan, siyah saçlı ve derin mavi gözlü bu kadına sevdalandığını belirtmiştir.


Yeni çift Selanik Yenikapı semtinde yeni hayatını başlatmış ve Zübeyde Fatma, Ömer ve Ahmet adlı çocukları doğmuştur. Ancak Fatma bu dönemde ölmüştür. Eşi Ali Rıza’nın Yunanistan sınırında Çayağzı (ya da Papaz Köprüsü)’na tayin edildiği için taşınmış ve orada Ömer ve Ahmet ölmüş. 1881'de dördüncü çocukları Mustafa, 1885'te Makbule, 1889'da Naciye doğdu. Naciye'yi de küçük yaşta veremden kaybettiler. Ali Rıza Efendi de 1888 yılında öldü.


Mustafa Kemal Atatürk annesi Zübeyde Hanım’ın cenaze töreninde (İzmir, 1923)




Tabim ailesi olarak, Ulu önder Mustafa Kemal ATATÜRK'ün biricik annesi Zübeyde Hanım'ın 96. ölüm yıldönümünü saygı, sevgi ve rahmetle anıyoruz. Mekânı cennet olsun. Ruhun şad olsun.


Sosyal Medya